Układ równowagi - Nowe odkrycia w dziedzinie otoneurologiii
Zasady działania układu przedsionkowo-móżdżkowego wg badań i interpretacji Autora

Teraz przedstawię w całości opinię Prof. dr hab. med. Bolesława Semczuka.

Lublin 20.05.1991r
Do Centralnej Naukowego i Stopni Naukowych
Warszawa

Opinia w sprawie zatwierdzenia uchwały o nadaniu dr Jerzemu Nakieli stopnia naukowego doktora habilitowanego

Dr n. medycznych Jerzy Nakiela ma 46 lat, dyplom lekarza uzyskał w roku 1969 w WAM w Łodzi, stopień naukowy doktora nadała mu w 1978r Rada Wydziału Lekarskiego WAM na podstawie rozprawy p.t. "Badania nad przydatnością zmodyfikowanego testu Unterbergera w określaniu sprawności zmysłu równowagi". Kandydat w latach 1969 - 71 pracował w Zakładzie Anatomii Topograficznej i Stosowanej w Łodzi, a od 1978 roku pełni funkcję zastępcy ordynatora odd. ORL w Tomaszowie Mazowieckim, gdzie zorganizował pracownię ENG. Odbył sześć kursów z zakresu technik operacyjnych chirurgii krtani, ucha i ślinianek. W 1988 roku przebywał przez okres jednego miesiąca w Klinice ORL w Oldenburgu w RFN. Jest członkiem PTL, PLOL oraz Chirurgii Głowy iSzyi, NSZZ "Solidarność".

Dotychczasowy dorobek naukowy dr J. Nakieli obejmuje 26 opublikowanych prac, 4 oddane do druku i 1 film  /łącznie zatem 31 prac/. W 17 pracach jest jedynym autorem, w 9 pierwszym autorem zaś w pozostałych współautorem. Trzy prace opublikowano w czasopismach zagranicznych. Główne zainteresowania naukowe kandydata dotyczą badań układu równowagi - zagadnieniu temu poświęcił 25 prac w tym i pracę doktorską. Dorobek naukowy habilitanta jest niezbyt liczny, to jednak w kontekście badań nad układem równowagi jest jakościowo cenny i gatunkowo istotny.

Do istotnych osiągnięć autora w dotychczasowym dorobku naukowym zaliczam:

  • ujawnienie pomyłek diagnostycznych w przypadku stosowania próby obrotowej Arslana jako jedynego testu w badaniu narządu równowagi,
  • wykazanie u ludzi zdrowych niesymetrycznych reakcji w teście kalorycznym Fitzgeralda-Hallpike´a, które nie świadczą o patologii narządu równowagi,
  • wykazanie przydatności testu Toroka w ocenie skuteczności leczenia uszkodzonego narządu przedsionkowego,
  • autor stwierdził statystycznie wyższe wartości średniej amplitudy maksymalnej szybkości kątowej wolnej fazy u osób ze zmianami chorobowymi w półkulach móżdżku,
  • wykazano brak oddziaływania kompensacji ośrodkowej na zanikanie oczopląsu samoistnego będącego następstwem uszkodzeń półkul móżdżku,
  • autor wykazał /w 76%/ asymetrię oczopląsu optokinetycznego w uszkodzeniach półkul móżdżku, a także wpływ oczopląsu samoistnego na występowanie i wielkość asymetrii oczopląsu optokinetycznego,
  • znaczenie praktyczne mają prace dotyczące badań nadpobudliwości przedsionkowej w teście kalorycznym oraz oceny przydatności testu wahadła dla potrzeb diagnostyki klinicznej,
  • autor wykazał brak zależności w występowaniu symetrycznych bądź asymetrycznych reakcji przedsionkowych w odniesieniu do czasu przeprowadzonego zabiegu naurochirurgicznego,
  • interesujące wreszcie dla klinicysty spostrzeżenia omówił autor w trzech pracach kazuistycznych.

  Zagadnienia zaburzeń równowagi a zwłaszcza ich kompensacji związanych z uszkodzeniami półkul móżdżkowych jest stosunkowo mało poznane, a wyniki badań różnymi testami często rozbieżne. W tym kontekście kandydat rozszerzył wiadomości na temat mało jeszcze poznanej fizjologicznej roli móżdżku w całości układu równowagi, dlatego też uważam, że wprawdzie dość skromny dorobek naukowy habilitanta upoważnia go w sposób dostateczny do ubiegania się o stopień naukowy doktora habilitowanego.

   Zagadnienia otoneurologii w dotychczasowym dorobku naukowym dr Nakieli poprzedziły i uwarunkowały koncepcję pracy habilitacyjnej p.t. "Badania nad sprawnością układu równowagi po uszkodzeniach półkul móżdżku", w której starał się ustalić wartość poszczególnych testów przedsionkowych dla potrzeb diagnostyki. Przedmiotem badań była grupa 50 osób zdrowych oraz grupa 58 osób z uszkodzeniami półkul móżdżku. U wszystkich wykonano testy; próby statyczno-dynamiczne, badania audiometryczne, badania otoneurologiczne z rejestracją elektronystagmograficzną, rejestracją oczopląsu samoistnego, położeniowego, badanie  ruchu wahadłowego gałek ocznych, oczopląsu kinetycznego, oczopląsu podczasobrotowego w próbie kinetycznej, próbę Fitzgeralda-Hallpike´a, różnicujący test Toroka i własną modyfikację próby Unterbergera.

   Spośród zaburzeń okulomotorycznych u chorych z uszkodzeniami półkul móżdżku autor obserwował:

  • dysmetrię wychyleń gałek ocznych w teście kalibracji,
  • zaburzenia testu gładkiego śledzenia,
  • asymetrię oczopląsu optokinetycznego.

   Na podkreślenie zasługuje wprowadzenie przez habilitanta jednotermicznego, różnicującego testu Toroka sporadycznie stosowanego w krajowych pracowniach labiryntologicznych a także wprowadzenie do badań testu gładkiego śledzenia za pomocą gonioskopu.

  Najistotniejszą częścią rozprawy habilitacyjnej jest udowodnienie przez autora że:

  • spośród testów przedsionkowych różnicujący test kaloryczny ma największą wartość w diagnostyce uszkodzeń półkul móżdżku, oraz,
  • że zastosowanie własnej oryginalnej modyfikacji próby Unterbergera stwarzać może nowe możliwości diagnostyki uszkodzeń półkul móżdżku. Wprowadzenie tej próby do diagnostyki otoneurologicznej uważam za skromny wkład autora do poznawania złożonych odruchów móżdżkowo-przedsionkowo-rdzeniowych.

  Oczywiście próba ta wymaga jeszcze sprawdzenia w innych ośrodkach diagnostyki otoneurologicznej.

   W tej obszernej pracy brakuje mi analizy kierunku wychyleń bądź badania chorego oraz dokładniejszych informacji dotyczących lokalizacji zmian chorobowych, stwierdzanych podczas operacji neurochirurgicznych /guz półkuli czy linii środkowej móżdżku/. Wiadomo, że półkule móżdżku regulują równowagę statyczną na boki /tj. w prawo i w lewo/, podczas gdy robak reguluje wychylenia do przodu i do tyłu.

Zwrócenie uwagi na ten objaw z równoczesną oceną jedno- bądź obustronnego uszkodzenia narządu przedsionkowego jest dla klinicysty ważnym elementem, pomocnym w ustaleniu lokalizacji ogniska. W/g autora nie ma niestety jednoznacznego testu pozwalającego na właściwą i jednoznaczną diagnostykę, bowiem labiryntolog posługując się zestawem testów ocenia przede wszystkim stan czynnościowy układu równowagi, natomiast do ustalenia miejsca  zmiany chorobowej potrzebna jest zazwyczaj współpraca wielospecjalistycznego zespołu włącznie z badaniami radiologicznymi - czego habilitant niestety nie dostrzega, przeceniając wyniki badań zestawom testów.

Dobór recenzentów w osobach:

  1. Prof. dr hab. med. Stanisława Betlejewskiego Kierownika Kliniki ORL
    w Bydgoszczy.
  2. Prof. dr hab. med. Januszy Kubiczkowej - Kierownika Kliniki ORL WIML
    w Warszawie.
  3. Doc. dr hab. med. Andrzeja Radka Kierownika Kliniki Neurochirurgicznej WAM
    w Łodzi uważam za właściwy, a przebieg procesu habilitacyjnego za zgodny z przepisami.

Podsumowując uważam, że zarówno dotychczasowy dorobek naukowy jak i rozprawa habilitacyjna dr Jerzego Nakieli spełniają w sposób dostateczny warunki ustawy, dlatego też wnioskuję do Centralnej Komisji do spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych o zatwierdzenie uchwały w sprawie nadania w/w stopnia naukowego doktora habilitowanego.

(Koniec opinii)

Po moich interwencjach w CK otrzymałem ostatecznie protokół z posiedzenia Sekcji Nauk Medycznych, który przedstawiam w całości.


Copyright © 2024 Otoneurologia - Jerzy Nakiela - Wszelkie prawa zastrzeżone
Realizacja: Dianthus
Dokument wydrukowany ze strony: www.otoneurologia.com.pl/pl/publikacja/opinia-prof-dr-hab-med-boleslawa-semczuka/