Łódź, 10 maj 2006
OCENA dorobku naukowego dr med. Jerzego Nakieli i Jego rozprawy habilitacyjnej pt: Badania nad sprawnością układu równowagi po uszkodzeniach półkul móżdżku (studium kliniczne) dokonana na prośbę Habilitanta
Dr n. med. Jerzy Nakiela uzyskał dyplom lekarza w 1969r. w Wojskowej Akademii Medycznej (WAM) w Łodzi. Jeszcze w okresie stażu podyplomowego rozpoczął działalność naukową, a także dydaktyczną w Katedrze Anatomii Topograficznej i Stosowanej WAM pod kierunkiem gen. prof. zwycz. Wiesława Łasińskiego. Zaowocowało to kilkoma publikacjami z zakresu anatomii topograficznej. Działalność ta wywarła wpływ na ukształtowanie się Jego zainteresowań.
W 1974r. uzyskał I stopień specjalizacji z otolaryngologii, a w 1978r. zdał egzamin na II stopień z otolaryngologii, wieńcząc w ten sposób lata pracy w charakterze wolontariusza w Klinice Otolaryngologicznej WAM.
W latach 1974-1975 zatrudniony był w Instytucie Medycyny Pracy w Łodzi, kontynuując tam swoje zainteresowania otoneurologią, korzystając z dobrze wyposażonej Pracowni Elektronystagmografii, w tym fotela obrotowego firmy Tönnies z możliwością wykonywania pobudzeń wahadłowych. Możliwość precyzyjnego wyliczenia odpowiednich parametrów reakcji kinetycznych uzyskanych w grupie osób zdrowych i chorych z jednostronnym uszkodzeniem błędnika, pozwoliły w przyszłości dr J. Nakieli przedstawić własną nową teorię mechanizmu powstawania reakcji w testach obrotowych. Według Niego za wywołanie reakcji podczasobrotowej i poobrotowej u osób zdrowych odpowiedzialne są w równym stopniu oba błędniki, co podważa tym samym obowiązującą do tej pory teorię Ledouxa.
Pracując w Instytucie Medycyny Pracy prowadził także szkolenia z zakresu badania układu równowagi dla lekarzy specjalizujących się w laryngologii i medycyny pracy.
W 1978r. uzyskał stopień naukowy doktora nauk medycznych pod kierunkiem prof. B. Latkowskiego na podstawie rozprawy "Badania nad przydatnością zmodyfikowanego testu Unterbergera w określaniu sprawności zmysłu równowagi".
Praca habilitacyjna zrealizowana w Pracowni Badania Układu Równowagi Kliniki Otolaryngologicznej WAM w Łodzi i Pracowni Elektronystagmograficznej w Tomaszowie Maz. (dr J Nakiela jest ordynatorem Oddziału Laryngologii tamtejszego szpitala) liczy 142 strony maszynopisu, w tym 114 pozycji piśmiennictwa polskiego i obcojęzycznego oraz 114 tabel zawierających obliczenia statystyczne. Autor wyodrębnił 7 wniosków, z których wynika, że największą wartość w diagnostyce uszkodzeń półkul móżdżku, spośród prób statyczno-dynamicznych ma próba Unterbergera i Jego własna próba dynamiczna. Test kaloryczny Fitzgeralda-Hallpikea jak i test pobudzeń wahadłowych zdaniem autora nie mają istotnego znaczenia, gdyż w większości badanych przypadków próby te wypadały symetrycznie. Jedynie test kaloryczny Toroka może odgrywać rolę w uszkodzeniach półkul móżdżku, gdyż "vestibular decruitment" autor stwierdził w 68,9% badanych chorych.
Zważywszy fakt, że autor do oceny uszkodzeń układu równowagi proponuje prosty, powszechnie dostępny test dynamiczny, który został przez Niego bardzo szczegółowo rozpracowany i sprawdzony, należy uznać to za istotny wkład Habilitanta do praktyki klinicznej. Opracowany przez Autora test pozwala także diagnozować i różnicować izolowane uszkodzenie błędnika i półkul móżdżku. Jego wiarygodność łatwo potwierdzić w eksperymencie u ludzi zdrowych stosując jednocześnie do obu uszu asymetryczny bodziec z ciepłą wodą, lub w przypadku uszkodzenia półkul móżdżku z zimną wodą.
W moim odczuciu zarówno dorobek naukowy dr J. Nakieli jak i Jego praca habilitacyjna przedstawiają nowatorskie spojrzenie na wzajemne relacje neurofizjologicznych składowych układu równowagi tj. móżdżku, narządu przedsionkowego, narządu wzroku i rdzenia. Szczególnie interesujące i zasługujące na uwagę są oryginalne interpretacje zasad powstawania reakcji przedsionkowo-móżdżkowo-rdzeniowej o przedsionkowo-móżdżkowo-ocznej po zastosowaniu bodźców kinetycznych i kalorycznych, podstaw współdziałania kanałów poziomych z półkulami móżdżku oraz mechanizmów takich zjawisk jak habituacja, kompensacja i adaptacja decydujących o funkcjonowaniu układu równowagi. To nowe podejście do patofizjologii błędnika stało się możliwe dzięki starannie przeprowadzonym przez Habilitanta badaniom chorych z obwodowymi uszkodzeniami narządu przedsionkowego i chorych z uszkodzeniami półkul móżdżku.
Reasumując uważam, że dorobek naukowy i praca habilitacyjna są znaczące dla otoneurologii i stanowią samodzielny wkład w rozwój i postępy tej dziedziny medycyny.
Pragnę również na końcu stwierdzić, jako były przełożony Habilitanta w okresie Jego zatrudnienia w Instytucie Medycyny Pracy w Łodzi, że charakteryzowała Go zawsze nienaganna postawa moralna i troska o pacjenta, zaś otoneurologia stanowiła "pasję życia".
PROF. DR HAB. MED
Wiesław Sułkowski
SPECJALISTA
Otolaryngologii Audiologii i Foniatrii
Przygotowywana jest również wersja w języku angielskim.